Rituximab

Het doel van de behandeling met rituximab is het ontstekingsproces van uw ziekte tot rust te brengen. U kunt zelf een actieve bijdrage leveren aan een veilig en verantwoord medicatiegebruik. Leest u deze informatie daarom zorgvuldig.

Wat is rituximab?

Rituximab is een monoclonaal antilichaam en behoort tot de biological DMARD’s (Disease Modifying Anti Rheumatic Drugs) oftewel reumaremmers die met behulp van moderne technologie worden ontwikkeld. Monoclonale antilichamen zijn gemodificeerde eiwitten die zijn ontwikkeld om immunologische processen te beïnvloeden.

Waarom doen we deze behandeling?

Rituximab is een geneesmiddel dat bepaalde witte bloedcellen (de B-lymfocyten) tijdelijk uitschakelt. Deze B-lymfocyten maken deel uit van het afweersysteem. Het zijn verdedigers tegen ongewenste infecties. Ze spelen ook een rol bij verschillende autoimmuunziekten zoals onder andere ANCA geassocieerde vasculitis (AA), systemische lupus erythematosus (SLE), minimal change nefropathie en membraneuze nefropathie.

Wat gaat er vooraf aan de behandeling?

Voordat u kunt starten met de rituximab-behandeling, dient beoordeeld te worden of er geen medische bezwaren zijn tegen de behandeling met een biological, waar de rituximab toe behoort. Voorafgaand aan de toediening van rituximab wordt uw bloed gecontroleerd op infecties, omdat een infectie doorgemaakt in het verleden kan opvlammen door de behandeling met een biological. Uw nefroloog bespreekt alles met u over de behandeling met rituximab. De kuurplanner van de poli Interne Geneeskunde plant de afspraak op de dagbehandeling en informeert u hierover.

De dag van de behandeling

Vaccinaties

• Voor een voldoende immuunreactie op de vaccinatie moet deze minstens vier weken voor de eerste behandeling met rituximab plaatsvinden.
• De griepvaccinatie (griepprik) en coronavaccinatie worden geadviseerd. Deze vaccinaties kunnen u tegen griep (influenza) en COVID beschermen.
• We adviseren om overige vaccinaties eerst met uw nefroloog te overleggen omdat vaccinaties met levende vaccins ontraden worden.

Gebruik van Rituximab samen met andere medicijnen

• Licht uw andere behandelaren in over uw behandeling met rituximab en vertel wanneer u het laatste infuus heeft gehad.
• Vertel uw huisarts, tandarts en specialist altijd welke medicijnen u gebruikt. Denk hierbij ook aan uw eventuele gebruik van zelfzorgmedicatie.

De behandeling

•  Het toedienen van rituximab vindt plaats in het ziekenhuis door middel van een infuus.
• Het eerste infuus neemt gemiddeld vier tot vijf uur in beslag. Indien u tijdens de eerste toediening geen last van bijwerkingen heeft gehad, wordt het tweede infuus meestal sneller toegediend. Dit duurt dan tweeëneenhalf tot drie uur.
• De behandeling met rituximab bestaat meestal uit twee infusen, gegeven met een interval van twee weken.
• Rituximab kan ook vaker gegeven worden (soms wel elk half jaar) en de doseringen kunnen dan ook variëren.
• Rituximab werkt langzaam in. Het duurt enkele weken voordat het maximale effect bereikt wordt. De behandeling met Rituximab wordt daarom meestal gecombineerd met prednison of een ander antireumamedicijn.

Niet actief deelnemen aan verkeer
Wij weten niet hoe u precies op het infuus reageert. Soms krijgt u ook medicatie toegediend waar u wat suf van wordt. Daarom raden wij u aan om na de behandeling niet zelf naar huis te rijden.

Na de behandeling

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

•  Vrouwen in de vruchtbare jaren dienen passende anticonceptieve maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld de
  anticonceptiepil, spiraal of prikpil, gedurende en ten minste tot vier maanden na de laatste toediening van
  Rituximab. Bespreek zo nodig met uw behandelend arts wat een goede anticonceptiemethode voor u is.
• Over het gebruik van Rituximab tijdens zwangerschap zijn onvoldoende tot heel weinig gegevens bekend.
  Patiënten die toch tijdens een zwangerschap Rituximab kregen, moeten er rekening mee houden dat dit de afweer van de baby tot zes maanden na de geboorte vermindert. Dit heeft directe gevolgen voor eventuele vaccinaties voor uw baby.
• Borstvoeding tijdens en gedurende twaalf maanden na de behandeling met rituximab wordt ontraden.

Overweegt u een zwangerschap of wilt u borstvoeding geven, overleg dan eerst met uw behandelend arts. Vanwege de lange werkingsduur van Rituximab geldt dit tot twaalf maanden na uw laatste behandeling met Rituximab.

Complicaties en bijwerkingen

Infuusbijwerkingen

• Tijdens het inlopen van het infuus kunnen bijwerkingen/reacties optreden zoals jeuk, kortademigheid, koorts,
  rillingen, huiduitslag en/of bloeddrukschommelingen.
• Om de kans op bijwerkingen te verkleinen worden, voorafgaand aan ieder infuus, een anti-allergiemiddel, prednison en paracetamol toegediend. Mocht u toch last krijgen van de bijwerkingen, dan kan de toediening van rituximab vertraagd of onderbroken worden.

Algemene bijwerkingen

Patienten die rituximab gebruiken, hebben een grotere kans op infecties. Neem altijd de temperatuur op wanneer u zich ziek voelt. Neem bij koorts, temperatuur > 38,5 C, contact op met:

• Tijdens kantooruren met de poli interne/nefrologie (088-1254495)
• Buiten kantooruren met de HAP.

Belangrijk
Een zeer zeldzame maar ernstige bijwerking van rituximab is het optreden van een herseninfectie. Mocht u last hebben van een of meerdere van de volgende symptomen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts.

• Geheugenverlies
• Moeite met nadenken
• Moeite met lopen
• Vermindering/verlies van gezichtsvermogen.

Nazorg

Poliklinische controleafspraken

De nefroloog is zowel verantwoordelijk voor de indicatiestelling als voor de gevolgen van de voorgeschreven
behandeling met een biological. De arts geeft aan wanneer er een poliklinische controle moet worden afgesproken.

Bloedonderzoek

Tijdens de behandeling met Rituximab zal uw bloed met enig regelmaat worden afgenomen voor controle. Hierdoor kunnen eventuele tekenen van lever- of nierfunctiestoornissen of stoornissen in de bloedaanmaak vroegtijdig worden opgespoord.

Handige links

Hebt u na het lezen van deze folder vragen opmerkingen, neem dan contact op met uw nefroloog. Onafhankelijke informatie over geneesmiddelen kunt u vinden op www.apotheek.nl en op de website van het Zorginstituut Nederland: www.farmacotherapeutischkompas.nl

Contact

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar afdeling Nefrologie via 088 125 44 95 of stuur een e-mail naar internegeneeskundepoli@adrz.nl. Buiten werktijden kunt u bellen naar de Afspraakcentrale van Adrz via 088 125 00 00. Zij verbinden u door met de betreffende afdeling.

Wilt u een afspraak maken, annuleren of verzetten? Neem dan contact op met de Afspraakcentrale via 088 125 00 00 of via het contactformulier.