Als u bent doorverwezen naar Adrz met het vermoeden dat u (endel)darmkanker heeft, ondergaat u een aantal onderzoeken om de diagnose wel of geen (endel)darmkanker te kunnen stellen. Hieronder leest u over het diagnose- en behandeltraject, uw aanspreekpunt en het team dat voor u klaarstaat.
Aanspreekpunt
Als er bij het kijkonderzoek een verdenking van (endel)darmkanker is geconstateerd, krijgt u een casemanager toegewezen. Dit is een verpleegkundig specialist en uw aanspreekpunt tijdens het onderzoek- en behandeltraject. Zij neemt contact met u op om u verder te informeren over het vervolg. Daarnaast overlegt ze met u over uw conditie en voedingstoestand, eventueel met behulp van een diëtiste en fysiotherapeut.
Diagnose
Wanneer u klachten heeft die mogelijk wijzen op (endel)darmkanker (bijvoorbeeld: bloed bij de ontlasting, bloedarmoede, veranderd ontlastingspatroon of buikpijn) zal uw huisarts u doorverwijzen naar de polikliniek maag-darm- leverziekten.
Colonoscopie
Indien er een vermoeden is op darmkanker wordt er een colonoscopie (verwijzing) afgesproken.
CT-scan
Wanneer er bij de colonoscopie een verdenking is op (endel)darmkanker, zal er een CT-scan van de buik en borstholte worden gemaakt. Deze CT-scan moet uitwijzen of er sprake is van uitzaaiingen.
MRI-scan
Wanneer er bij de colonoscopie een vermoeden is op een tumor in de endeldarm, wordt er een MRI van de endeldarm verricht. Met dit onderzoek wordt nauwkeurig vastgesteld hoe groot de afwijking is en of er lymfeklieren zijn vergroot in de buurt van de afwijking.
Multidisciplinair overleg
Patiënten met (een verdenking van) endeldarmkanker waarbij de onderzoeken hebben plaatsgevonden, worden besproken in een multidisciplinair overleg. Tijdens dit overleg zijn de oncologische chirurg, internist-oncoloog, radioloog, nucleair geneeskundige, radiotherapeut, MDL-arts, patholoog en verpleegkundig specialist aanwezig. De diagnose en het advies over het vervolg wordt zo spoedig mogelijk met u besproken tijdens een bezoek aan de polikliniek. Daarnaast wordt ook uw huisarts op de hoogte gesteld van de diagnose en het advies over het behandelplan.
Bezoek aan polikliniek
De dag na het multidisciplinaire overleg worden de patiënten teruggezien op de colonpoli. Dit is een spreekuur waarbij zowel de chirurg, de verpleegkundig specialist en de internist-oncoloog aanwezig zijn. Op dit spreekuur wordt u de uitslagen met de patiënt besproken en het verdere behandelplan. We raden patiënten aan om iemand mee te nemen naar dit gesprek. Dit gesprek mag desgewenst ook worden opgenomen met bijvoorbeeld een telefoon.
Doorverwijzing naar Erasmus MC
In sommige situaties is er overleg nodig met het Erasmus MC om een behandeladvies te verkrijgen. Dit is met name van toepassing wanneer er sprake is van uitzaaiingen in andere organen.
Operatieve behandeling
Endeldarmkanker
Wanneer sprake is van niet uitgezaaide endeldarmkanker, zijn er drie behandelmogelijkheden:
- Een operatie aan de endeldarm.
- Een operatie aan de endeldarm na korte voorbestraling van vijf sessies.
- Een operatie aan de endeldarm na lange voorbestraling in combinatie met chemotherapie (25 bestralingen met op de bestralingsdagen tabletten chemotherapie.
Het is afhankelijk van de uitslag van de MRI van de endeldarm welke behandeling zal worden voorgesteld.
De bestraling vindt plaats op het ZRTI. De verpleegkundig specialist regelt de verwijzing naar het ZRTI en indien nodig de verwijzing naar de internist-oncoloog voor de behandeling met de chemotherapie.
Darmkanker
Wanneer er sprake is van niet uitgezaaide darmkanker is een operatie mogelijk. Welke operatie het wordt is afhankelijk van de locatie van de tumor.
- Operatie aan de rechterkant van de dikke darm.
- Operatie aan de linkerkant van de dikke darm.
- Operatie aan het S-vormige deel van de dikke darm.
Aanvullende behandeling met chemotherapie
Het stuk darm wat bij de operatie wordt verwijderd, wordt opgestuurd naar de patholoog. Deze onderzoekt de darm op de aanwezigheid van lymfklieren en of deze uitzaaiingen bevatten. Indien er sprake is van uitzaaiingen in de lymfeklieren wordt een aanvullende behandeling met chemotherapie geadviseerd. Hiervoor worden patiënten verwezen naar de internist-oncoloog welke in samenwerking met de verpleegkundige specialist en de oncologieverpleegkundige de behandeling verder begeleidt.
Chemotherapie en bestraling endeldarmkanker
Stoma
Soms is het noodzakelijk om een stoma aan te leggen, omdat er geen mogelijkheid is om een nieuwe verbinding van de darm te maken of wanneer er teveel risico is op complicaties van de nieuwe verbinding. Een stoma is een kunstmatige uitgang van de darm op de buik, een stukje darm wordt dan in de huid van de buik vastgemaakt. Op deze uitgang wordt een zakje geplakt, in dit zakje komt de ontlasting terecht. Een stoma kan tijdelijk of blijvend zijn. Een tijdelijk stoma wordt aangelegd als het wel mogelijk is om een nieuwe verbinding te maken, maar deze verbinding tijd nodig heeft om te genezen. Een tijdelijk stoma wordt vaak na drie maanden via een operatie opgeheven. De chirurg bespreekt met de patiënt op de polikliniek hoe groot de kans is op een tijdelijk of blijvend stoma.
Niet-operatieve behandeling
Wanneer er sprake is van uitgebreide uitzaaiingen, is genezing niet meer mogelijk. Er is nog wel een behandeling mogelijk met chemotherapie. Deze behandeling is erop gericht om de ziekte te remmen. Hiervoor wordt een afspraak gemaakt op de polikliniek van de internist-oncoloog. De casemanager regelt dit.
Behandelteam
Chirurg, internist oncoloog, maag- darm- en leverarts, radioloog, patholoog, nucleair geneeskundige, verpleegkundig specialist oncologie
- Ondersteunende diensten: diëtiste, fysiotherapeut en psycholoog.
- Zuidwest Radiotherapeutisch Instituut (ZRTI): radiotherapeut.