De rugwervels, – zowel de lage rug- als de borst- en nekwervels, – zijn als blokjes op elkaar gestapeld. Deze blokjes kunnen ten opzichte van elkaar scharnieren door de zogenaamde ‘facetgewrichtjes’. Dit zijn kleine gewrichtjes aan de wervellichamen waarlangs enkele zenuwbanen lopen. In deze zenuwbanen kunnen zich veranderingen voordoen, bijvoorbeeld na een ongeval of door slijtage, waardoor ze bekneld raken en pijn veroorzaken.
Het doel van de facetbehandeling is de nek- of rugpijn te verminderen. De behandeling kan plaatsvinden in de nek, borstkas of lage rug.
Vergoeding door de verzekering
- De behandeling van de lage rugwervels wordt slechts één keer door de verzekering vergoed.
- De behandeling van de wervels in de bovenrug en nek wordt bij herhaling vergoed.
Verschillende facetbehandelingen
Er zijn verschillende facetbehandelingen mogelijk:
Infiltratie met ontstekingsremmende middelen en verdovingsmiddel (corticosteroïden)
Door deze behandeling wordt de pijngeleiding van de zenuw verminderd. In principe is de behandeling mogelijk op alle niveaus van de wervelkolom: van de hals tot de stuit.
RF (Radiofrequency)
Hierbij wordt gebruik gemaakt van elektrische stroompjes. Bij deze techniek wordt de te behandelen structuur verwarmd tot maximaal 85 °C. Een gedeelte van de prikkels wordt hierdoor uitgeschakeld. Als reactie op deze stroom verandert de zenuw van gedrag. Daardoor verdwijnt in veel gevallen de (hinderlijke, chronische) pijn, maar behouden de zenuwen hun eigenlijke functie. De zenuwen kunnen u bijvoorbeeld nog wel waarschuwen bij overbelasting.
Pulsed radiofrequency (PRF)
Hierbij wordt maakt gebruik van dezelfde soort elektrische stroom als RF. Het verschil is dat de stroom niet continu wordt toegepast, maar met kleine stootjes tegelijk. Dit is meestal voldoende om de pijn te verlichten. Bij deze techniek wordt de wordt de temperatuur van 42 ⁰C nooit overschreden; de zenuw wordt niet
‘doorgebrand’. Hierdoor treedt minder schade aan de zenuw op. Een aantal dunne vezels in de zenuw wordt onderbroken, terwijl de dikke vezels intact blijven. Een gedeelte van de prikkels wordt uitgeschakeld. Als reactie
op de stroom verandert de zenuw van gedrag. Daardoor verdwijnt in veel gevallen de chronische pijn, maar behouden de zenuwen hun eigenlijke functie. Hierdoor kunnen de zenuwen u bijvoorbeeld nog wel waarschuwen bij overbelasting.
De dag van de behandeling
De behandeling vindt plaats op de behandelkamer van het Centrum voor Pijngeneeskunde. Houd er rekening mee dat u één tot twee uur op de afdeling verblijft.
Voorbereiding
U hoeft thuis geen specifieke voorbereidingen treffen, tenzij uw pijnspecialist anders aangeeft.
Eten en drinken
In principe mag u gewoon eten en drinken en uw medicatie innemen, met uitzondering van bloedverdunners.
Medicijnen
Gebruikt u bloedverdunners? Overleg dan met uw pijnspecialist of u hiermee moet stoppen, voordat u behandeld wordt. Na de behandeling kunt u weer met de bloedverdunners doorgaan. Gebruikt u antibiotica? Geef dit dan voorafgaand aan de behandeling door aan uw pijnspecialist.
Allergieën
Heeft u een allergie voor jodium of andere ontsmettingsmiddelen, pleisters, contrast- of verdovingsmiddelen? Meldt u dit dan voor de start van de behandeling.
Zwangerschap
Bent u zwanger of denkt u zwanger te zijn, dan moet u dit voor de behandeling aan ons doorgeven.
Vervoer
Op de dag van uw behandeling mag u niet actief deelnemen aan het verkeer. Zorg daarom voor een begeleider die u na de behandeling naar huis kan begeleiden.
Pacemaker, ICD of neurostimulator
Heeft u een pacemaker, ICD of neurostimulator, geeft u dit dan ruim voor de behandeldatum aan de behandelend pijnarts door.
Verloop van de behandeling
De behandeling duurt ongeveer tien tot vijftien minuten en verloopt als volgt:
- Gedurende de behandeling ligt u met uw buik op een comfortabel kussen om de wervelkolom rechter te maken.
- De omgeving van deze plaats wordt door de arts ontsmet met een koude, rode ontsmettingsstof. De arts legt enkele steriele doeken rond de prikplaats om zuiver en steriel te kunnen werken.
- De huid wordt plaatselijk verdoofd. Dit kan een brandend gevoel geven, dat snel weer wegtrekt.
- Als de huid goed verdoofd is, zal de arts onder geleide van röntgenstralen de facetgewrichtjes opzoeken die de pijn vermoedelijk veroorzaken.
- Afhankelijk van wat de pijnspecialist met u heeft afgesproken, wordt er een verdovingsmiddel en ontstekingsremmer ingespoten, of worden stroomstootjes (RF of PRF) toegebracht.
- Op de prikplaats wordt een pleister geplakt. Deze mag u ’s avonds of de volgende dag verwijderen. U kunt
dan ook weer douchen en baden.
Na de behandeling
Na de behandeling wordt u naar de aftercare gebracht, waar u in een comfortabele ligstoel wordt opgevangen en wordt geobserveerd door een verpleegkundige dan wel doktersassistente. U mag iets meenemen ter ontspanning zoals een (puzzel)boek of muziek.
Resultaat
Bij toediening van corticosteroïden merkt u het effect op zijn vroegst na 24 uur. Het beste resultaat na drie tot vijf dagen. Bij RF of PRF kunt u na de behandeling enkele dagen meer pijn voelen. Indien u pijnmedicatie gebruikt, mag u deze gewoon innemen, tenzij u met uw behandelend arts iets anders heeft afgesproken. Het optimale resultaat bij RF of PRF is pas na vier tot zes weken goed te beoordelen.
Complicaties en bijwerkingen
We voeren de behandeling vanzelfsprekend zorgvuldig uit. Toch bestaat er een geringe kans op het optreden van bijwerkingen of complicaties:
- Napijn: deze kan enkele dagen aanhouden, maar verdwijnt vrijwel altijd.
- Gevoelsvermindering: tijdelijk kan gevoelsvermindering optreden in de huid en bij RF of PRF in de buurt van het behandelde gewricht. Na zes tot acht weken keert het gevoel langzaam terug. U kunt
hiervoor een pijnstiller nemen, zoals paracetamol. Indien nodig kan in overleg met uw pijnspecialist of huisarts een andere pijnstiller worden voorgeschreven. - Als een bloedvaatje is geraakt bij het prikken, kan een bloeduitstorting ontstaan. Dit veroorzaakt soms pijn,
maar gaat vanzelf weer over.
Als er corticosteroïden zijn gebruikt:
- Opvliegers en een rood warm gezicht. Deze bijwerkingen kunnen bij zowel vrouwen als
mannen voorkomen. - Bij vrouwen kan de menstruatie korte tijd verstoord raken.
- Bij diabetici kan gedurende enkele dagen verhoging van de bloedsuiker optreden. Blijft dit aanhouden, dan raden wij u aan contact op te nemen met uw huisarts of diabetesverpleegkundige.
In zeldzame gevallen kan er een verkleuring van de huid optreden. Dit verdwijnt in de meeste gevallen.
Krijgt u koorts? Waarschuw dan uw pijnspecialist of huisarts.
Nazorg
Leefregels
U kunt de dag na de behandeling uw activiteiten weer hervatten, tenzij de pijnverpleegkundige/-consulente of pijnspecialist anders met u heeft afgesproken. Het is belangrijk om in beweging te blijven waarbij u overbelasting probeert te vermijden.
Controle
Na acht weken ontvangt u van het Centrum voor Pijngeneeskunde een email of brief met de vraag of de behandeling voor u succesvol is geweest. Indien nodig kunt u dan een telefonisch consult afspreken met de pijnverpleegkundige/-consulent.
Contact
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of ontstaan er na de behandeling onverhoopt problemen waarover u zich zorgen maakt, dan kunt u bellen naar het Centrum van Pijngeneeskunde via 088 125 48 18. Dit kan van maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 11.00 uur en van 13.00 uur tot 16.00 uur. Buiten werktijden kunt u bellen naar de Afspraakcentrale van Adrz via 088 125 00 00. Zij verbinden u door met de betreffende afdeling.
Wilt u een afspraak maken, annuleren of verzetten? Neem dan contact op met de Afspraakcentrale via 088 125 00 00 of via het contactformulier.
Informatie over uw afspraak
In te vullen door behandelaar
Aankruisen welke behandeling van toepassing is:
O Infiltratie met ontstekingsremmende middelen en verdovingsmiddel
O PRF
O RF
Wel/niet stoppen met bloedverdunners:
O Ja, stoppen met de bloedverdunners _________ dagen voor de behandeldatum.
O Nee, er hoeft niet gestopt te worden.
O Niet van toepassing.